Externe inhuur is de laatste jaren een hot issue in gemeenteland. Dat is ook logisch, omdat het een flinke kostenpost vormt en de lokale overheid de broekriem wat strakker aan wil trekken. Het is tijd voor krachtiger beleid vanuit de gemeentelijke P&O-afdeling.
Als rookie voerde ik eens een gesprek met een controller over dit onderwerp. Nog nat achter mijn oren begreep ik niet waarom gemeenten voor grotere projecten niet gewoon zelf een tijdelijke functie schreven, zodat er flink bespaard kon worden op inhuur. De kosten voor een externe junior bedragen namelijk ruim € 100.000,- per jaar. Daar waren twee redenen voor: 1. boekhoudkundig worden interne personeelskosten geboekt op ‘structureel’ en externe inhuur op ‘incidenteel’, 2. als werkgever loopt je extra risico’s, bijvoorbeeld wanneer een werknemer na afloop van de tijdelijke functie geen andere baan kan vinden. Tja…
Inmiddels heb ik gezien dat dit anders kan. Anders moét zelfs, want het is wel belastinggeld dat met bakken tegelijk de deur uit wordt gedaan. Een veel slimmere manier om langdurig in te huren, is bijvoorbeeld via een payroll-constructie. Als je dan toch wil kunnen boeken op ‘incidenteel’ en juridisch geen werkgever wil zijn, dan is dit altijd nog veel goedkoper dan detachering. Alleen moet je als gemeente zelf wel iets meer moeite doen. Je zult op zoek moeten naar geschikte kandidaten en sommige specialisten zijn nauwelijks te vinden. Het is dan de taak van P&O om te komen tot een innovatieve oplossing.
Een idee zou kunnen zijn het ontwikkelen van een traineeship. Kleinere gemeenten zouden dit eventueel vanuit een samenwerkingsverband met buurgemeenten kunnen doen. Je sluit contracten af met een payrollbedrijf en een opleidingsinstituut, en werft vervolgens een aantal starters. Door ze zelf op te leiden en juridisch onder te brengen bij een externe werkgever creëer je als gemeente je eigen specialisten, loop je geen risico’s als werkgever en bespaar je ontzettend veel geld. Ik vind dat lokale overheden de morele plicht hebben na te denken over dit soort creatieve oplossingen, omdat er simpelweg teveel belastinggeld gemoeid is met externe inhuur.
Iets dat in ieder geval geen oplossing is, is paniekvoetbal. Ik ken gemeenten waar men zo erg schrok van de budgettaire overschrijdingen dat acuut meer dan de helft van alle externen buiten werd gezet. Natuurlijk breng je zo op korte termijn de uitgaven flink terug. Maar er blijft vanwege nieuwe ondercapaciteit werk liggen dat zich opstapelt. Oftewel, na een paar jaar moet er weer stevig worden ingehuurd om de achterstanden weg te werken. Dit kan niet en dit mag niet.
Natuurlijk is het zo dat lokale overheden wel degelijk beleid maken om structureel de lasten te verlichten. Kleine gemeenten onderzoeken met enige regelmaat in hoeverre een gemeentelijke herindeling een optie is of bijvoorbeeld het onderbrengen van een afdeling in een samenwerkingsverband. Maar dat is niet genoeg. Pieken in de werkdruk zullen altijd blijven bestaan, evenals taakverruiming door Haagse wetswijzigingen. Denk alleen aan de introductie van de diverse basisregistraties. Daardoor valt externe inhuur niet uit te bannen. En daarom is payrolling voor grotere projecten, eventueel in combinatie met een eigen traineeship, een interessante optie voor gemeenten. Het vergroot ook al de aantrekkingskracht van de lokale overheid op jong talent. En voor projecten van korte duur zouden gemeenten een bestand moeten hebben van freelancers in plaats van bureaus. De kwaliteit van de geleverde diensten is vergelijkbaar, maar de kosten liggen fors lager en een kwetsbare groep ondernemers wordt gestimuleerd. Stap daarom vanaf nu voor al uw tijdelijke BAG ondersteuning naar de BAG specialist!
Geef een reactie